Sự khác nhau giữa mạch tổ hợp và mạch tuần tự là gì?

Mạch tổ hợp và mạch tuần tự là hai loại mạch kỹ thuật số cơ bản, có sự khác biệt lớn về cách hoạt động và ứng dụng. Dưới đây là bảng so sánh chi tiết về sự khác biệt giữa hai loại mạch này:

**Tiêu chí so sánh** | **Mạch Tổ Hợp (Combinational Circuit)** | **Mạch Tuần Tự (Sequential Circuit)**
---|---|---|
**Định nghĩa** | Mạch có đầu ra chỉ phụ thuộc vào đầu vào hiện tại. | Mạch có đầu ra phụ thuộc vào cả đầu vào hiện tại *và* trạng thái trước đó của mạch (bộ nhớ).
**Bộ nhớ** | Không có bộ nhớ. Không lưu trữ thông tin. | Có bộ nhớ. Lưu trữ thông tin về trạng thái trước đó.
**Phần tử lưu trữ** | Không sử dụng phần tử lưu trữ (ví dụ: flip-flop, latch). | Sử dụng phần tử lưu trữ (ví dụ: flip-flop, latch).
**Phụ thuộc thời gian** | Đầu ra thay đổi tức thì khi đầu vào thay đổi (trong thực tế có một độ trễ nhỏ). | Đầu ra thay đổi theo thời gian và bị ảnh hưởng bởi xung clock (trong mạch đồng bộ).
**Xung clock** | Không cần xung clock. | Thường cần xung clock để đồng bộ hóa các hoạt động (mạch đồng bộ). Mạch không đồng bộ có thể không cần clock nhưng phức tạp hơn.
**Phương trình Boolean** | Mô tả bằng các phương trình Boolean đơn giản. | Mô tả phức tạp hơn, thường sử dụng phương trình trạng thái và bảng trạng thái.
**Độ phức tạp** | Tương đối đơn giản. | Thường phức tạp hơn mạch tổ hợp.
**Đầu ra phản hồi** | Không có phản hồi đầu ra về đầu vào. | Có phản hồi đầu ra về đầu vào (thông qua các phần tử lưu trữ).
**Ví dụ** | Bộ mã hóa (encoder), bộ giải mã (decoder), bộ cộng (adder), bộ so sánh (comparator), bộ dồn kênh (multiplexer), bộ giải dồn kênh (demultiplexer), mạch logic AND, OR, NOT, XOR, NAND, NOR. | Bộ đếm (counter), thanh ghi dịch (shift register), bộ nhớ (RAM, ROM), máy trạng thái (state machine), flip-flop, latch.
**Ứng dụng** | Thực hiện các phép toán logic đơn giản, giải mã địa chỉ bộ nhớ, chọn dữ liệu từ nhiều nguồn. | Lưu trữ dữ liệu, tạo trình tự điều khiển, thực hiện các phép toán phức tạp, điều khiển các thiết bị khác.
**Ưu điểm** | Thiết kế đơn giản, dễ gỡ lỗi. | Có thể thực hiện các chức năng phức tạp hơn, có khả năng lưu trữ trạng thái.
**Nhược điểm** | Không thể lưu trữ trạng thái, chỉ có thể thực hiện các chức năng tĩnh. | Thiết kế phức tạp hơn, khó gỡ lỗi hơn, có thể nhạy cảm với các vấn đề về thời gian.

**Tóm tắt:**

* **Mạch tổ hợp:** Đầu ra chỉ dựa vào đầu vào hiện tại. Không có bộ nhớ.
* **Mạch tuần tự:** Đầu ra dựa vào cả đầu vào hiện tại và trạng thái trước đó (bộ nhớ).

Hy vọng điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về sự khác biệt giữa hai loại mạch này.